Over 10 years we helping companies reach their financial and branding goals. Onum is a values-driven SEO agency dedicated.

CONTACTS

De geschiedenis van Kerst

De geschiedenis van Kerst

Nog even en het is weer zover, Kerstmis. Een feest waar menigeen ieder jaar naar uitkijkt. De één denkt aan de geboorte van Jezus, de ander aan een versierde boom, eten met de familie of cadeautjes. Maar wat vieren we nu eigenlijk en waar komt het feest vandaan? En waarom uitgerekend op die datum, 25 december?

Nog even en het is weer zover, Kerstmis. Een feest waar menigeen ieder jaar naar uitkijkt. De één denkt aan de geboorte van Jezus, de ander aan een versierde boom, eten met de familie of cadeautjes. Maar wat vieren we nu eigenlijk en waar komt het feest vandaan? En waarom uitgerekend op die datum, 25 december?

Tekst: Wim Aalderink            Foto’s : Betty Wassink

Kerstmis is een van de belangrijkste kerkelijke feestdagen. Christenen vieren op 25 december de geboorte van Jezus en met hem de terugkeer van het licht op aarde. Tegelijkertijd is ons huidige kerstfeest eigenlijk een combinatie van verschillende tradities: de Germaanse kerstboom, de Romeinse traditie van cadeautjes geven en de Perzische wedergeboorte van de onoverwinnelijke zon. Dit maakt kerst tot één van de meest universele feesten ter wereld, je hoeft geen Christen te zijn om van het kerstfeest te genieten.

Op 21 december vierden de Germanen het feest van de winterzonnewende, de zogenaamde joelfeesten waarbij het boze werd verjaagd en het licht werd begroet. In de Scandinavische talen heet Kerstmis tot op de dag van vandaag dan ook nog steeds jul. In de vierde eeuw van onze jaartelling besloot keizer Constantijn de Grote, die als eerste Romeinse keizer het christendom volledig accepteerde en zich op zijn sterfbed liet dopen, dat 25 december de dag zou worden waarop de geboorte van Jezus werd gevierd. Niet geheel toevallig werd op die datum rond de Middellandse Zee tot dan toe de zonnegod vereerd onder zijn vele verschillende namen zoals Ra in Egypte en Helios in Griekenland. In het late Romeinse Rijk was dit vooral de zonnegod Sol Invictus, ofwel de onoverwinnelijke zon. 

Ook waren de dagen rond 25 december de vrije feestdagen van de zogenaamde saturnaliën. Tijdens de saturnalia werd er uitgebreid gegeten en gedronken en gaven de scholen een dag vrij. Een oorlog beginnen op deze feestdag van Saturnus was streng verboden, rechtbanken waren gesloten en veroordelingen werden uitgesteld. Het was het feest van overvloed en vrede ter ere van de god en koning Saturnus. Hiermee lijkt het feest wel wat op de viering van Jezus als koning in de hemel.

Gevoelsmatig sloot 25 december ook aan bij de tekst uit het evangelie waar de geboorte van Jezus aan het eind van het Joodse jaar plaatsvindt. Vanaf dat moment is kerst een belangrijk christelijk feest, wat het tot die tijd niet was. Pasen was in de vroegchristelijke kerk veel belangrijker omdat dan met de opstanding van Jezus de overwinning op de dood wordt gevierd, de kern van het christendom. Het prachtige verhaal van de geboorte van Jezus in een armoedige stal, in combinatie met de hiervoor beschreven tradities, hebben kerst echter tot het voornaamste feest van het jaar gemaakt. De huidige tradities rond het kerstfeest zijn van land tot land verschillend, zoals ze ook lang niet allemaal even oud zijn. De viering van de terugkeer van het licht op aarde is nu eenmaal veel ouder dan de commerciële, veelal uit Amerika overgewaaide, tradities van cadeaus en kalkoen.

Kerstboom
Een van de oudste gebruiken rond kerst is natuurlijk de kerstboom, altijd een spar, nooit een dennenboom. Van oorsprong is dit een vruchtbaarheidssymbool. Waarschijnlijk hadden de Germanen al, voor ze bekeerd werden tot het christendom, rond de tijd van winterzonnewende een altijd groene boom in huis of op het erf. De Rooms-Katholieke Kerk heeft dan ook heel lang geprobeerd deze heidense gewoonte te weren bij het kerstfeest, zij het zonder succes. Het succes van de kerstboom is mede te danken aan de kerkhervormer Maarten Luther die de kerstboom tot symbool van de geboorte van Jezus maakte.

Hoewel Kerstmis voor velen vooral een christelijk feest is, is het door haar multireligieuze herkomst een feest dat nog altijd veel breder gevierd wordt dan welk ander christelijk feest ook. De geest van het kerstfeest is veel ouder dan het christendom, maar de kern is eigenlijk voor iedereen gelijk.

Het gaat om licht in de duisternis, zowel letterlijk als figuurlijk.

 

info: HOME
ARTIKELEN
2021
DECEMBER
DE GESCHIEDENIS VAN KERST